De GGD heeft als ondersteunende partner van de campagne van de Natuur- en Milieuvereniging gemeente Heusden (NMVH) een belangwekkende bijdrage in twee delen geschreven welke de lezer hierbij aantreft. Het tweede deel zal over veertien dagen worden gepubliceerd. In dit eerste deel gaat het over luchtvervuiling en de gevolgen hiervan voor onze gezondheid. Daarbij ook specifieke aandacht voor de effecten van Houtrook op de gezondheid.
Luchtvervuiling
Luchtvervuiling bestaat uit een mengsel van veel stoffen, zoals stikstofdioxide (NO2), fijnstof (PM10, PM2,5) en roet. Deze stoffen komen van veel verschillende bronnen, zoals bijvoorbeeld wegverkeer. Dat zorgt ervoor dat de samenstelling van luchtverontreiniging verschillend kan zijn op verschillende plaatsen. Daarnaast is ook het weer belangrijk bij de verspreiding van luchtverontreiniging. Vervuilende stoffen verspreiden zich door de wind, waardoor verdunning optreedt. Als het windstil is, treedt er maar weinig verdunning op en zal de luchtkwaliteit vlak bij een vervuilende bron slechter zijn. Op Atlas Leefomgeving kun je de luchtkwaliteit bij jou in de buurt zien. De luchtkwaliteit voldoet bijna overal aan de normen van de Europese Unie. Maar dat betekent niet dat de luchtvervuiling geen effect op onze gezondheid heeft. Ook onder de normen is er nog veel gezondheidswinst te behalen.
Luchtvervuiling en gezondheid
Een groot deel van de vuile lucht die je inademt wordt afgevangen in je neus en keel. Dit deel adem je weer uit. Maar niet alles wordt afgevangen. Het inademen van vervuilde lucht kan gezondheidsklachten geven. Hoe kleiner de vervuilende stoffen zijn, hoe verder ze in de luchtwegen en longen kunnen komen. Deze stoffen kunnen luchtwegklachten veroorzaken, zoals hoesten, piepende ademhaling en benauwdheid. Door luchtverontreiniging kunnen mensen ook last krijgen van geprikkelde of geïrriteerde ogen. En het kan effect hebben op hart- en bloedvaten. Vooral kinderen, ouderen of mensen die al een luchtwegaandoening of hart- en vaatziekte hebben, lopen meer risico op het krijgen van gezondheidsklachten. Onderzoek laat zien dat de nadelige gezondheidseffecten van luchtverontreiniging erg afnemen wanneer de blootstelling aan luchtverontreiniging minder wordt. Uit de Brabantse omgevingsscan bleek dat ongeveer 23% van de inwoners (19-64 jaar) van de gemeente Heusden zich zorgen maakt over blootstelling aan fijnstof ( Bron: https://brabantscan.nl/dashboard/omgevingsscan/ ). De GGD vindt het dan ook een goed initiatief dat de NMVH zich inzet om de luchtkwaliteit te verbeteren.
Houtrook en gezondheid
Veel mensen vinden een open haard, vuurkorf of houtkachel gezellig. Maar wat voor de e?e?n gezellig is, kan bij een ander leiden tot hinder en gezondheidsklachten. Bij de verbranding van hout in kachels, haarden en vuurkorven komt een mengsel aan stoffen vrij, waaronder fijnstof (PM2,5), koolmonoxide en roet. Lucht met rook is ongezond op korte termijn doordat de schadelijke stoffen prikkelend kunnen zijn voor ogen, neus en keel en effect kunnen hebben op de luchtwegen. Maar langdurige blootstelling aan rook kan mogelijk ook op de langere termijn schadelijk zijn, omdat rook kankerverwekkende stoffen bevat. De kans op gezondheidseffecten wordt groter als mensen vaker worden blootgesteld. Dit geldt zowel voor de stokers zelf als voor omwonenden. Verder kan houtrook ook voor geurhinder veroorzaken. Zo blijkt dat in de gemeente Heusden 10% ernstig gehinderd wordt door geur. Na het uitrijden van mest zijn open haarden en/of allesbranders een van de belangrijkste bronnen van geur (Bron: brabantscan). Geurhinder zorgt voor stress en aanpassing van het gedrag, bijvoorbeeld door het sluiten van ramen en ventilatieroosters. Het sluiten van ramen heeft veel effect op het binnenmilieu van de woning. Gebrek aan ventilatie kan leiden tot (vocht)problemen en schimmel binnenshuis. De stoker zelf moet binnenshuis goed opletten dat er geen koolmonoxide vrijkomt bij de verbranding van hout. Dit is een gevaarlijk gas dat kan ontstaan bij de verbranding van gas of hout.
GGD Gezondheid, Milieu & Veiligheid Brabant.
Vragen over je leefomgeving en gezondheid? Kijk op www.ggdleefomgeving.nl en op www.brabantscan.nl.