Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) past vanaf dit jaar een nieuwe rekenmethode toe om het fijnstof in Nederland te bepalen. Dat doet zij om zich aan te sluiten bij de al bestaande Europese meetmethode. Een goede zaak. De Natuur- en Milieuvereniging gemeente Heusden (NMVH) pleit er voor om meer meetpunten in te richten, zodat lokale en regionale verschillen ook zichtbaar worden.
De nieuwe methode is ingewikkeld, maar heeft gemakkelijk te begrijpen gevolgen, vooral voor onze gezondheid. Het RIVM zegt namelijk dat de bijdrage van hout stook door huishoudens aan de totale fijnstofuitstoot in Nederland geen 10% blijkt te zijn, maar 23%. De nieuwe rekenmethode neemt nu ook de gassen mee die na het verlaten van de schoorsteen neerslaan en zich omzetten in condenseerbare fijnstof.
Het Centraal Bureau voor Statistiek schat dat er in 2018 in Nederland ongeveer één miljoen houtkachels en -haarden, op zo’n 7,8 miljoen huishoudens. Er werd daarbij ruwweg een miljard kilo hout verstookt.
Hout stook door huishoudens is daarmee volgens de berekeningen van de Stichting Houtrookvrij goed voor maar liefst zes keer zoveel fijnstofuitstoot als van alle 8,6 miljoen personenauto’s die op 1 januari 2018 op kenteken stonden in Nederland.
Wat het RIVM nog niet eens meerekent is alle hout stook buiten de woning, zoals buitenhaarden, BBQ ’s en vuurkorven. Daarom denken deskundigen dat het de bijdrage van huishoudens aan het schadelijke fijnstof in Nederland nog hoger ligt dan die 23%.
Waarom weten we dat dan niet precies? Dat komt omdat we in Nederland de luchtkwaliteit veel te weinig echt meten. Het RIVM gebruikt modellen, die zijn gebaseerd op veronderstellingen en op wetenschappelijke onderzoeken. Daarnaast heeft het RIVM een aantal meetstations in beheer. Deze meetstations zorgen bij lange na nog niet voor een landelijke dekking. Gelukkig wordt er de komende jaren gewerkt aan een forse uitbreiding hiervan.
Zo wil onze provincie gaan investeren in twee nieuwe grote meetstations in onze provincie. En dat is hard nodig, want op het grondgebied van Heusden, en ook tot ver daarbuiten, worden er helemaal geen officiële 24-uurs luchtmetingen gedaan. Daarom vinden wij dat de gemeente Heusden als ondertekenaar van het Schone Lucht Akkoord zich hard moet maken om een van die meetpunten op ons grondgebied te krijgen.
Er zijn al initiatieven van verenigingen die samenwerken met het RIVM om te komen tot een fijnmazig meetnetwerk van particulieren. De NMVH onderzoekt de mogelijkheid dit ook binnen onze gemeente te gaan opzetten. Want meten is weten en dat is belangrijk voor onze gezondheid en voor onze leefomgeving. We weten dat dat nog een hele klus zal zijn!
U kunt overlast door slechte luchtkwaliteit nog steeds melden via het formulier op https://natuurenmilieuheusden.nl/meldpunt-luchtkwaliteit/. De resultaten anonimiseren we en verwerken we tot een overzicht per wijk in onze gemeente.
Op basis hiervan overleggen we met de gemeente over hoe de situatie te verbeteren.